به گزارش روابط عمومی، فلج مغزی یکی از ناتوانی های کمتر شناخته شده است و افراد مبتلا به فلج مغزی اغلب در جوامع در سراسر جهان دور از چشم و دور از ذهن هستند. این معادله باید تغییر کند.
6 اکتبر سال 2012 (14 مهر ) اتحادیه فلج مغزی روز جهانی فلج مغزی را نام گذاری کرد و اکنون افراد مبتلا به فلج مغزی، خانواده‌ها، متحدان، حامیان و سازمان‌ها را در بیش از 100 کشور گرد هم می‌آورد. همه با هدف تضمین آینده ای که در آن کودکان و بزرگسالان مبتلا به فلج مغزی از حقوق، دسترسی و فرصت های یکسانی در جامعه برخوردار باشند، بایکدیگر همکاری می کنند.

درباره فلج مغزی
بیش از 17 میلیون نفر در سراسر جهان مبتلا به فلج مغزی هستند. 350 میلیون نفر دیگر از نزدیک با یک کودک یا بزرگسال مبتلا به فلج مغزی در ارتباط هستند. این بیماری، شایع ترین ناتوانی جسمی در دوران کودکی است. فلج مغزی یک ناتوانی دائمی است که حرکت را تحت تاثیر قرار می دهد. تاثیر آن می تواند از ضعف در یک دست تا فقدان کامل حرکت ارادی، متغیر باشد.

فلج مغزی یک معلولیت پیچیده است:
از هر 4 کودک مبتلا به فلج مغزی 1 نفر نمی تواند صحبت کند
از هر 4 نفر یک نفر نمی تواند راه برود
از هر 2 نفر 1 نفر ناتوانی ذهنی دارد
از هر 4 نفر یک نفر صرع دارد.

علت و ریسک فاکتورهای فلج مغزی
وزن کم نوزاد هنگام تولد یا زایمان زودرس: نوزادانی که با سن کمتر از ۳۷ هفته متولد می‌شوند و نوزادانی که هنگام تولد کمتر از ۲.۵ کیلوگرم وزن دارند بیشتر از نوزادانی که در پس از ۳۷ هفته متولد می‌شوند یا وزن بیشتری دارند، در معرض خطر فلج مغزی قرار دارند.
چندقلوزایی: دوقلوها، سه‌قلوها و سایر زایمان‌های چند قلویی در معرض خطر بیشتری برای ابتلاء فلج مغزی هستند.
درمان‌های ناباروری: نوزادانی که از حاملگی پس از برخی روش‌های درمانی ناباروری متولد می‌شوند، در معرض خطر بیشتری برای فلج مغزی هستند که به این دلیل است که درمان‌های ناباروری احتمالاً منجر به زایمان زودرس و حاملگی‌های چند قلویی می‌شود.
علاوه بر این موارد برخی شرایط مادری نیز در ایجاد فلج مغزی نقش دارند از جمله:

عملکرد غیر طبیعی تیروئید
ناتوانی ذهنی و رشد
وجود مقدار زیاد پروتئین در ادرار
تشنج
سلول درمانی فلج مغزی:
دکتر مرتضی ضرابی عضو هیأت علمی پژوهشگاه رویان و مدیرعامل شرکت فناوری بن‌یاخته‌های رویان، یکی از مهم‌ترین طرح‌های پژوهشی این پژوهشگاه در حوزه تزریق سلول‌های بنیادی به کودکان مبتلا به فلج مغزی را تشریح کرد.
دکتر ضرابی درباره این طرح گفت: طرح تزریق سلول‌های بنیادی خون و بافت بند ناف از سال ۱۳۹۷ با همکاری مرکز طب کودکان و ستاد سلول‌های بنیادی با هدف سلول درمانی در کودکان چهار تا چهارده سال که مبتلا به فلج مغزی نوع اسپاستیک هستند، شروع شد. هدف این بود که تزریق سلول‌ها را به ۱۲۰ بیمار و در سه گروه انجام دهیم. این سه گروه، گروه شاهد، گروه دریافت‌کننده سلول‌های خون بند ناف و گروه دریافت‌کننده سلول‌های بافت بند ناف بودند.

مدیرعامل بانک خون بندناف رویان افزود: در سال ۱۳۹۷ و ۱۳۹۸ نوبت اول و دوم تزریق انجام شد، اما به دلیل این که اواخر سال ۱۳۹۸ با شرایط کرونایی مواجه شدیم، طرح متوقف شد و نتوانستیم در سال‌های ۱۳۹۹ و ۱۴۰۰ این مطالعه را ادامه دهیم. بار دیگر با مساعد شدن شرایط از اردیبهشت‌ماه ۱۴۰۱ این طرح را از سر گرفتیم. هر هفته ۱۰ بیمار، نوبت دوم و سوم تزریق سلول را انجام می‌دهند. خوشبختانه موفق شدیم دو مقاله از نتایج این طرح که عمدتا نشان‌دهنده بهبود شرایط بیمارانی بود که تزریق سلول‌ها را داشتند، منتشر کنیم.
دکتر ضرابی درباره نتایج این مطالعه گفت: پس از تزریق سلول‌ها، بهبود تونیسیته عضلانی این بیماران را شاهد بودیم و در میان درصدی از این کودکان، بهبود یادگیری، تکلم، شرایط بلع و بینایی آنها رخ داد. شاید مهم‌ترین نتیجه‌ای که حاصل شد این بود که توانایی‌های حرکتی آنها به میزان قابل توجهی بهبود یافت. به دنبال این بودیم که ایمنی این سلول‌ها را اثبات کنیم که خوشبختانه در این ۱۲۰ بیماری که مجموعا بیش از چهارصد تزریق داشتند، هیچ عارضه‌ای که ناشی از استفاده از سلول باشد، مشاهده نکردیم. هدف دوم، بررسی اثربخشی این سلول‌ها بود که این مطالعه نشان داد با توجه به تعداد تزریق، نتایج مثبتی برای بیماران به همراه داشته است. به زودی مرحله سوم این طرح آغاز می شود و امیدواریم بتوانیم تعداد بیشتری از بیماران را وارد این مطالعه کنیم و همچنین بتوانیم حتما ۳ تزریق را که لازمه بررسی نهایی نتایج این طرح است، برای این بیماران داشته باشیم.
مدیرعامل شرکت فناوری بن‌یاخته‌های رویان درباره تفاوت اثر سلول‌درمانی در میان گروهی که سلول‌های بافت را دریافت کرده بودند و بیمارانی که سلول‌های خونی را تزریق کرده بودند، گفت: این بهبود در هر دو گروه، تقریبا به یک نسبت بود، ولی تقدم و تاخر داشت؛ مثلا در کسانی که خون بند ناف را دریافت کرده بودند، علائم بهبودی زودتر از کسانی که سلول‌های مزانشیمی را از بافت بند ناف دریافت کرده بودند، دیده شد. از طرفی مدت زمان ماندگاری اثرات بهبودی در بیمارانی که سلول‌های مزانشیمی را دریافت کردند، بیشتر است. البته این موضوع نیاز به بررسی دقیق‌تر با تعداد بیماران بیشتر است.

بهبود قابل‌توجه توانایی‌های حرکتی کودکان مبتلا به فلج مغزی با تزریق سلول‌های بنیادی
دکتر ضرابی درباره تعداد ذخایر نمونه خون بند ناف در بانک خون بند ناف رویان گفت: در حال حاضر حدود ۱۸۰ هزار نمونه خون بند ناف را ذخیره کردیم که بالاترین ظرفیت سلولی در خاورمیانه است و سالانه رشد ۱۰ تا ۱۵ درصدی را در تعداد نمونه‌ها داریم. در سال ۱۴۰۰ نیز ۲۲ هزار نمونه به بانک خون بند ناف افزوده شد. علیرغم این که شرایط شیوع کرونا در دنیا موجب کاهش ذخایر سلولی شد، اما در ایران با رشد ۲۰ درصدی در تعداد متقاضیان ذخیره خون بند ناف مواجه بودیم؛ البته به نظر ما ظرفیت بیش از این هاست و با اطلاع‌رسانی گسترده تر و بهبود شرایط پرداخت برای متقاضیان، شاهد افزایش تعداد نمونه‌ها خواهیم بود.
عضو هیئت علمی پژوهشگاه رویان در ادامه و با اشاره به فراهم شدن زیست‌بوم نوآوری نخبگان در جهاد دانشگاهی گفت: مجموعه جهاد دانشگاهی با توجه به به کارگیری نیروهای جوان شرایطی را فراهم کردند که با در نظر گرفتن پیشرفت‌های مختلف وارد عرصه های جدید شوند. در بحث سلول‌های بنیادی می‌توانم این را با جدیت بگویم که ما متناسب با آن چه که در دنیا در حال رخ دادن است، در زمینه ارائه خدمات در حوزه سلول‌درمانی و ارائه محصولات مشتق از سلول‌های بنیادی توانسته‌ایم قدم‌های خوبی را برداریم زیرا با توجه به زیرساخت‌های فراهم شده از نیروهای نخبه و جوان در این زمینه استفاده کنیم.
پایان مطلب/