راهی نو در پیوند سلول های بنیادی خون بند ناف

استفاده از محصول جدید Omidubicel

      در ماه می سال 2020، شرکت Gamida Cell نتایج اولیه فاز 3 کارازمایی بالینی خود را در مورد پیوند سلول‌های بنیادی به نام Omidubicel  (یک محصول سلولی از خون بند ناف که قبلاً با نام NiCord®  شناخته می شد) اعلام کرد ¹ . در این مطالعه ریکاوری نوتروفیل پس از تزریق یک واحد خون بند ناف (که به صورت محصولی به نام Omidubicel گسترش یافته است)، به بیماران به طور میانگین 12 روز بود. این مدت زمان حدود 10 روز کمتر  از مدت زمان معمول (20 تا 22 روز پس از پیوند) ریکاری نورتوفیل برای پیوند یک یا دو واحد خون بند ناف ^{2 و 4}، و مهمتر از آن حتی سریعتر از ریکاوری نوتروفیل پس از انواع مختلف پیوند مغز استخوان (16-19 روز پس از پیوند) است ^{5 و 6}. در این مقاله، منظور از ریکاوری نوتروفیل، زمان رسیدن به تعداد مطلق نوتروفیل (ANC) 500 عدد در هر میکرولیتر خون است. افزایش سرعت پیوند با استفاده از Omidubicel می‌تواند راه را برای تولید محصولات خونی بند ناف جدیدتر و بهبود یافته‌تر هموار کند.

      مطالعه بر روی این محصولات بیش از یک دهه است که در حال انجام است. از سال 2007، Gamida Cell تعدادی کارآزمایی بالینی را با استفاده از NiCord® برای بدخیمی‌های هماتولوژیک و همچنین CordInTM برای هموگلوبینوپاتی انجام داده است ⁷. Gamida Cell محصول خود را با جداسازی سلولهای CD133 از یک واحد خون بند ناف ایجاد می‌کند و سپس آن‌ها را به مدت 3 هفته با مولکول‌های کوچک نیکوتین آمید و سایر فاکتورهای رشد کشت می‌دهد. مولکول نیکوتین آمید، نوعی ویتامین B-3 است که مانع تمایز سلولهای بنیادی می‌شود، به طوری‌که آن‌ها همچنان به عنوان سلول‌های بنیادی و پیش‌ساز باقی می‌مانند. همچنین باعث افزایش توانایی لانه گزینی سلول‌های پیش ساز CD34 +  در مغز استخوان و افزایش اثربخشی پیوند می‌شود ⁸.

      کارازمایی بالینی اخیر شرکت Gamida Cell  با کد NCT02730299 بزرگترین مطالعه‌ای است که تا به امروز برای یک محصول سلولی گسترش یافته خون بند ناف انجام شده است. این کارآزمایی بالینی بر روی  125 بیمار مبتلا به بدخیمی‌های هماتولوژیک از بیش از 50 بیمارستان در کشورهای مختلف صورت گرفته است.

Gamida Cell       اولین شرکتی بود که پیوند محصول سلولی گسترش یافته خون بند ناف را انجام داد. اولین کارازمایی بالینی آن‌ها با کد NCT01816230 با استفاده از NiCord®/Omidubicel بر روی 36 بیمار انجام شد و نتایج آن منتشر شد ². استفاده از NiCord  برای  پیوند، به معنای گسترش کل واحد خون بند ناف نیست. در واقع سول‌های CD133 جدا شده و باقیمانده واحد خون بند ناف فریز می‌شود. سپس سلولهای CD133 برای تولید محصول NiCord®/Omidubicel کشت داده می‌شوند و سپس فریز می‌شوند. سرانجام، هر دو محصول فریز شده به بیمارستان منتقل می‌شوند تا دفریز شوند و پیوند شوند.

      با توجه به اینکه در حال حاضر تعداد پیوندهای خون بند ناف نسبت به سایر منابع سلولی کمتر است، امیدواریم این افزایش سرعت پیوند در محصولات سلولی گسترش یافته خون بند ناف منجر به استفاده بیشتر از این منبع با ارزش شود.

واحد تضمین کیفیت بانک خون بندناف رویان /

منابع:

1. Gamida Cell. Gamida Cell Announces Positive Topline Data from Phase 3 Clinical Study of Omidubicel in Patients with High-Risk Hematologic Malignancies. Press Release 2020-05-12

2. Horwitz ME, Wease S, Blackwell B, Valcarcel D, et al. Phase I/II study of stem-cell transplantation using a single cord blood unit expanded ex vivo with nicotinamide. J Clinical Oncology 2019; 37(5):367-374.

3. Barker JN, Weisdorf DJ, DeFor TE, ... Wagner Jr. JE. Transplantation of 2 partially HLA-matched umbilical cord blood units to enhance engraftment in adults with hematologic malignancy. Blood 2005; 105(3):1343–1347.

4. Milano F, Rezvani AR, Kurtzberg J, ... Delaney C. No Engraftment Advantage after Single or Double Umbilical Cord Blood Transplant (CBT) with the Addition of a Non-HLA Matched Off-the-Shelf Expanded Cord Blood Unit Compared to Conventional CBT: Results of a Randomized Trial. Blood 2019; 134(S1):146.

5. Eapen M, Rubinstein P, Zhang M-J, et al. Outcomes of transplantation of unrelated donor umbilical cord blood and bone marrow in children with acute leukaemia: a comparison study. Lancet 2007; 369(9577):1947-1954.

6. Bashey A, Zhang M-J, McCurdy SR, ... Eapen M. Mobilized Peripheral Blood Stem Cells Versus Unstimulated Bone Marrow As a Graft Source for T-Cell–Replete Haploidentical Donor Transplantation Using Post-Transplant Cyclophosphamide. J Clinical Oncology 2017; 35(26):3002–3009.

7. Verter F, Bersenev A, and Couto PS. Clinical Trials of Expanded Cord Blood. Parent’s Guide to Cord Blood Foundation Newsletter May 2018

8. Peled T, Shoham H, Aschengrau D, et al. Nicotinamide, a SIRT1 inhibitor, inhibits differentiation and facilitates expansion of hematopoietic progenitor cells with enhanced bone marrow homing and engraftment.Experimental Hematology 2012; 40(4):342-355.